کتابلاگ و خوابگرد قصه ها
ماجرا برای اولين بار نبود که اتفاق می افتاد. بازيگران اين بار کتابلاگی، خوابگردی و هفتانی بودند. اما در گذشته هم موارد مشابه ديگری ديده بوديم (مثلا درخشانی و نيک آهنگی و روزآنلاينی) و بازهم خواهيم ديد....
داستان روشن است: فعاليتی گروهی شکل می گيرد. کتابلاگی با جان و دل زحمت می کشد. از نقش خود و عملکرد شريک خوابگردش ناراضی می شود. و در پايان جدايی و افشاگری و بر ملا کردن رازها و تندخويی و شکست دسترنج کار جمعی. عکس العمل ما هم روشن است: "ای بابا ما ايرانيها نمی توانيم کار گروهی انجام بديم. ای بابا چرا ما فقط فکر منافع خود هستيم. ای بابا چرا ما بداخلاقی می کنيم. ای بابا چرا روشنفکران ما نمی توانند با هم کار کنند" ... اما آیا واقعا راه پيشگیری از چنین اتفاقاتی، توصيه و نصيحت و سفارش به اخلاق است؟
متاسفانه پاسخ منفی است. در نبود سه بستر اصلی يک حرکت جمعی، نمی توان از شرکای يک حرکت جمعی توقع حرکتی اخلاقی داشت. (همان طور که نمی شه در چهارراهی بدون چراغ قرمز از رانندگان توقع حرکتی اخلاقی داشت) ... اما اون سه بستر تضمين کننده هر حرکتی جمعی کدامند؟
1) سرمايه: اگر کتابلاگ عزيز قصه ما، به جز عشق معنوی به کار، سهمی از سرمايه ای با ارزش به نام هفتان داشت (مثلا 20 درصد درآمد، يا 30 درصد سهام)، شايد قبل از فرو کوفتن نام هفتان، که معتقديم حضورش سرمایه ای برای وب سایتهای فارسی است، دوباره می اندیشید.
2) بستر حقوقی: اگر کتابلاگ عزيز قصه ما، برگه ای هر چند کوچک در مورد حفظ اسرار شرکت و شراکت امضا کرده بود، امروز قبل از افشاگری اسرار کمی بیشتر تفکر می کرد. (بحث مطرح شدن برگه در دادگاهی قانونی نيست. حرکت و افشاگری بر خلاف برگه ای امضا شده، اعتبار شخص را برای فعاليتهای بعدی کمرنگ می کند)
3) اعتماد: جهان مدرن بر اساس اعتماد شکل گرفته. تئوری Trust فوكوياما اگر از پايان تاريخ او مهمتر نباشد کم اهميت تر نيست. هفتان آخرين فعاليت کتابلاگ و خوابگرد قصه ما نيست. تمامی بازيگران اين قصه ها تا سالهای سال به سرمايه ای مهم به نام اعتماد نياز دارند و تک تک حرکتهای اونها (افشاگری و تورم آمار و بحث و جدل) در کارنامه اعتماد اونها ذخيره خواهد شد.
...
انسان مدرن انسانی اخلاقی است. اما شبکه به هم پيچيده ای از سرمايه، قانون و اعتماد، به مانند چراغ راهنمايی، تضمين کننده حرکات اخلاقی انسان مدرن است. در هر شراکت و سايت و قصه ای که درگير هستيد، همين امروز سهم سرمايه ای و قولهای حقوقی خودتون را مشخص کنيد. در غير اين صورت فردا کتابلاگ و خوابگرد قصه ها خواهيد بود ...